Artykuł przedstawia najczęściej spotykane zagrożenia związane z dietą. Opisano w nim pokarmy zawierające substancje, których nadmierna ilość w organizmie może mieć negatywny wpływ na przebieg ciąży oraz zdrowie matki i płodu. Zawiera także informacje dotyczące możliwości zmniejszenia ryzyka szkodliwości tych pokarmów.
Mięso, jaja, sery, ryby…
Skażone produkty mogą być przyczyną zatruć pokarmowych. Przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego mogą znajdować się drobnoustroje (bakterie, grzyby). Najczęściej zatrucia powoduje salmonella. Pierwsze objawy zatrucia wywołanego przez drobnoustroje pojawiają się dopiero po kilku dniach i bardzo często nie są kojarzone ze spożyciem skażonego pokarmu. Pokarmy te powinny być spożywane przez ciężarne ze szczególną ostrożnością. Niektóre drobnoustroje jak np. listeria mogą stać się przyczyną poronienia. Najwięcej drobnoustrojów znajdować się może w niedogotowanym i surowym mięsie, surowych lub gotowanych na miękko jajkach, miękkich serach, pasztetach i niepasteryzowanym mleku. Aby zmniejszyć zakażenie drobnoustrojami należy przestrzegać podstawowych zasad bezpiecznego przygotowywania posiłków. Żywność należy przechowywać w lodówce, a podczas przygotowywania posiłków zachować zasady higieny. Surowe lub niedogotowane mięso stanowi także zagrożenie zakażenia toksoplazmozą.
Ryby mogą być skażone pasożytami i dlatego nie zaleca się spożywania surowego mięsa ryb, jak również surowych owoców morza. Nie wskazane jest również spożywanie ryb, szczególnie słodkowodnych, z nieznanego źródła połowu, kupowanych od wędkarzy amatorów lub na bazarach. Nie ma wówczas pewności, czy ryby nie pochodzą ze zbiorników zanieczyszczonych.
Cukier i słodycze
Idealnym rozwiązaniem byłoby całkowite wykluczenie cukru z diety kobiety ciężarnej. Cukier pozbawiony jest wszelkich wartości odżywczych, natomiast zawiera dużą ilość pustych kalorii. Zwykły cukier powinno się zastąpić cukrami zawartymi w świeżych owocach. Nie powinno się spożywać wyrobów cukierniczych, gdyż prócz cukru zawierają one również wiele tłuszczów. Takie połączenie powoduje powstanie produktu wysokokalorycznego, który dostarcza minimalne ilości składników odżywczych, a dużą ilość kalorii. Cukier ma również niekorzystny wpływ na zęby. Kobiety ciężarne są bardziej narażone na wszelkie infekcje jamy ustnej a także na próchnicę zębów, która w czasie ciąży rozwija się o wiele szybciej. W czasie ciąży powinno się więc unikać batoników czekoladowych, ciast z kremami, kruchych ciasteczek, pączków itp. Należy wystrzegać się produktów zawierających aspartam.
Sól
Nadmierne spożywanie soli w okresie ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań w ciąży. Sól zatrzymuje wodę w organizmie, przez co może prowadzić do obrzęków oraz nadciśnienia tętniczego. Należy ograniczyć spożycie pokarmów zawierającą dużą ilość soli jak np. słone ryby, wędliny, słone paluszki. Nie należy również dosalać potraw bezpośrednio na talerzu.
Owoce i warzywa
W celu ochrony roślin przed chwastami, grzybami i szkodnikami używa się środków chemicznych zawierające pestycydy. Ilość szkodliwych związków w owocach i warzywach jest niewielka i nie zagraża zdrowiu człowieka. Jednak ze względu na fakt, iż wciąż prowadzone są badania na temat wpływu tych związków na organizm ludzki przy długotrwałym spożywaniu warzyw i owoców chronionych środkami chemicznymi, kobiety w ciąży powinny szczególnie zadbać o to, by wszystkie warzywa i owoce pochodziły z pewnego źródła. Przed spożyciem powinny one być dokładnie umyte i wyszorowane pod bieżącą wodą.