Diagnostyka raka jajnika:

Diagnostyka raka jajnika jest bardzo utrudniona (cytologia, abrazja nie dają wyników pozytywnych). Dlatego tak ważne są regularne wizyty u ginekologa.

1.   Badania, które należy wykonać w przypadku podejrzenia nowotworu jajnika:

• morfologia krwi, ogólne moczu, próby nerkowe i wątrobowe,
• rtg klatki piersiowej,
• USG miednicy małej i jamy brzusznej (ocena nerek),
• wlew doodbytniczy,
• badanie poziomu markerów nowotworowych w surowicy krwi (Ca 125): Ca 125 jest glikoproteiną występującą na błonie powierzchniowej komórek surowiczych nowotworów jajnika zarówno złośliwych, jak i niezłośliwych, a także w rakach endometrialnych i niezróżnicowanych. Podwyższone stężenie Ca 125 w surowicy krwi stwierdzono przedoperacyjnie u ponad 80% chorych z nieśluzowym rakiem jajnika. Stężenia tego markera w przeszło 90% korelują ze stanem klinicznym chorych. Zmniejszają się po skutecznym, leczeniu operacyjnym, wzrastają w rozsiewie procesu nowotworowego. Oznaczanie Ca 125 w czasie leczenia chemioterapią umożliwia ocenę skuteczności leczenia. Podwyższone stężenie Ca 125 w surowicy w okresie bezobjawowym wyprzedza o kilka miesięcy wystąpienie przerzutów lub wznowy. Ograniczenie ® wzrost stężenia także w procesach niezłośliwych (np. przewlekłe choroby wątroby).
• przy obecności wodobrzusza ® punkcja jamy otrzewnowej odbarczająca i diagnostyczna
• ewentualnie rtg żołądka, TK, pasaż jelitowy ® różnicowanie z guzami Krukenberga

2.   Śródoperacyjna ocena zaawansowania nowotworu (cięcie operacyjne zawsze proste dolne)

• ocena ilości płynu w jamie brzusznej (ilość, barwa, charakter, pobrać na badanie cytologiczne); jeśli brak wodobrzusza ® pobrać wymazy z jamy Douglasa i okolic podprzeponowych),
• ocena wyglądu guza i jego stosunek do narządów sąsiednich, stan torebki, powierzchnia (jeśli torebka pękła przy operacji - uwzględnić w protokole), ocena wielkości, konsystencji i ruchomości jajników,
• ocena wyglądu macicy, jajowodów, przymacicz, więzadeł (głównie lejkowo-miedniczych),
• ocena wyglądu sieci większej,
• opis wątroby (konsystencja, powierzchnia zewnętrzna, krawędź obu płatów, wnęka, stan pęcherzyka żółciowego),
• stan okolic podprzeponowych otrzewnej (ew. obecność drobnoguzkowego wysiewu),
• ocena palpacyjna węzłów chłonnych aortalnych i biodrowych,
• ocena stanu otrzewnej ściennej i otrzewnej jelit,
• wygląd wyrostka robaczkowego,
• wygląd krezki okrężnicy,
• pobranie wycinków do badania hist-pat ze zmian klinicznie podejrzanych i zrostów,
• jeśli zabieg nieradykalny to konieczna ocena wielkości pozostawionej masy nowotworu (średnica, liczba wszczepów otrzewnowych) oraz w przypadkach nieoperacyjnych pobranie reprezentatywnych wycinków do badania hist-pat.