Badanie to wykonywane jest w celu określenia stopnia zagrożenia rozwojem różnego rodzaju nowotworów. Badanie cytologiczne powinna wykonywać każda kobieta, która rozpoczęła współżycie seksualne. Ważne jest  to by badanie cytologiczne wykonywane było regularnie.  
 
Charakterystyka badania cytologicznego? Jak często je wykonywać?

Badanie cytologiczne, powinno być wykonane najwcześniej 4 dni po miesiączce lub nie później niż 4 dni przed kolejną miesiączką. W przypadku kobiet, które rozpoczęły współżycie seksualne, powinno się wykonywać badanie cytologiczne raz na 3 lata. Częstość jego wykonywania nie powinna być nigdy rzadsza. W przypadku kobiet będących w ciąży badanie wykonywane jest dwukrotnie. Badanie wykonywane jest w gabinecie ginekologicznym, lekarz ginekolog wkłada wziernik dopochwowy, by było widać szyjkę macicy.

Następnie pobierany jest materiał komórkowy, poprzez delikatne pocieranie powierzchni tkanek pochwy, za pomocą  szczoteczki do wymazów. Większość kobiet nie odczuwa dolegliwości bólowych podczas pobierania materiału.  

Materiał biologiczny w postaci cienkiej warstwy nanoszony jest przez lekarza, zaraz po pobraniu, na szkiełko i umieszczany w płynie utrwalającym. Rozmaz wysyłany jest do pracowni cytologicznej, gdzie podlega barwieniu i ocenie mikroskopijnej. Wynik w postaci opisu odsyłany jest do lekarza.