Porodem po terminie określa się każde rozwiązanie, które nastąpiło po ukończeniu 42. tygodnia ciąży. Zbyt długi czas trwania ciąży może skutkować poważnymi następstwami zdrowotnymi zarówno dla dziecka, jak i matki. Dlatego należy zapobiegać przenoszeniu ciąży i w odpowiednim czasie, jeżeli to konieczne, wywołać poród.
Spis treści:
- Poród po terminie – powikłania
- Przedłużony czas trwania ciąży – przebieg porodu
- Przenoszona ciąża – plusy dla dziecka
Jedynie niewielka ilość porodów następuje w terminie wyznaczonym przez lekarza ginekologa (tylko 10% dzieci rodzi się idealnie w czasie). Dlatego też przyjęło się zasadę, że poród w terminie to każdy poród, który następuje między 38. a 42. tygodniem ciąży.
Obecnie lekarze dysponują nowoczesnymi metodami diagnostycznymi, które pozwalają ocenić, w jakiej fazie rozwojowej znajduje się płód. Do podstawowych badań należy KTG (kardiotokografia), czyli ocena czynności serca. Ponadto USG (ultrasonografia) umożliwiająca m.in.
- ocenę wieku oraz wagi dziecka,
- kontrolę ilości płynu owodniowego,
- potwierdzenie tzw. dobrostanu płodu – można sprawdzić czynność serca płodu, napięcie mięśniowe, ruchy oddechowe.
Ważne! Do czynników odpowiedzialnych za przedłużenie czasu trwania ciąży należą (m.in. nierództwo, podobne wydłużenie okresu trwania ciąży w poprzednich ciążach, niedojrzałość dziecka).
Poród po terminie – powikłania
Obiegowa opinia mówi, że każdy dodatkowy dzień w łonie matki to lepsze rokowania dla dziecka – niestety nie jest to do końca prawda. Po pewnym czasie sytuacja się odwraca i przenoszona ciąża niesie za sobą ryzyko zwiększonej zachorowalności oraz umieralności okołoporodowej dla matki, jak i dziecka.
Trwająca zbyt długo ciąża prowadzi do niedotlenienia płodu. W efekcie dochodzi do zbyt wczesnego oddania smółki, następuje to jeszcze w łonie matki (fizjologicznie do pierwszej defekacji powinno dojść w ciągu pierwszej doby życia).
Ważne! Następstwem tego procesu może być niebezpieczny zespół aspiracji smółki (przedostania się jej do układu oddechowego płodu, co w konsekwencji może spowodować rozwinięcie się zapalenia płuc).
Dzieci z przenoszonych ciąż rodzą się z gorszą punktacją w skali Apgar w porównaniu do dzieci, które urodziły się w terminie. Pod koniec ciąży dochodzi do zmniejszenia się objętości płynu owodniowego. Powoduje to powstanie małowodzia i wzrost prawdopodobieństwa wystąpienia:
Zaawansowana ciąża, fot. panthermedia
- zaburzeń rytmu serca,
- zniekształceń oraz zaburzeń rozwojowych płodu (ucisk wewnątrzmaciczny),
- niedotlenienia powstałego wskutek ucisku naczyń pępowinowych (może dojść nawet do obumarcia płodu).
Ważne! Na powikłania narażone jest 10% ciąż przenoszonych. O wiele większe prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań istnieje przy porodach indukowanych (wywołanych), dlatego też, w przypadku ciąży przebiegającej bez problemów, warto poczekać na rozpoczęcie samoczynnego porodu.
Przedłużony czas trwania ciąży – przebieg porodu
Wraz z czasem trwania przedłużającej się ciąży wzrasta masa ciała dziecka, co może prowadzić do konieczności rozwiązania porodu przez wykonanie cesarskiego cięcia. Ponadto zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia uszkodzeń okołoporodowych płodu. Do najczęstszych należą:
- urazy zewnątrzczaszkowe (przedgłowie, krwiaki podokostnowe),
- przejściowe porażenie nerwu twarzowego.
Uszkodzenia okołoporodowe dotyczą także rodzącej – poród siłami natury, gdy dziecko osiągnęło dużą wagę, może spowodować powikłania, do których należą głównie urazy narządów rodnych (m.in. pęknięcie szyjki macicy, pochwy).
Przenoszona ciąża – plusy dla dziecka
Okazuje się, że przenoszona ciąża niesie także pewne zalety dla samego dziecka – przeprowadzone badania wykazały, że dzieci urodzone po terminie radzą sobie w szkole o wiele lepiej niż te dzieci, które urodziły się o czasie. Lepsze wyniki osiągają na trzech płaszczyznach:
- otrzymują więcej punktów w testach w szkole podstawowej,
- przejawiają więcej talentów,
- mają większe zdolności poznawcze.
Badania nie są jednoznaczne i nie uwzględniają innych czynników mających wpływ na rozwój dziecka.
Ważne! Należy pamiętać, że dziecko urodzone po terminie jest bardziej narażone na wystąpienie niepełnosprawności fizycznej.