Potworniaki (z łac. teratoma) są rodzajem nowotworu powstającego z tzw. multipotencjalnych komórek zarodkowych. Dlaczego powstają? Czy są groźne dla zdrowia i życia?
Jak powstają potworniaki?
Potworniaki są rodzajem nowotworu powstającego na skutek nieprawidłowego funkcjonowania komórek multipotencjalnych, zdolnych do samoodnawiania się i różnicowania. Komórki multipotentne zaliczane są do komórek macierzystych. W przypadku potworniaków komórki są zmutowane, na skutek czego tracą swoje właściwości i namnażają się w rejonach ciała, do których w zdrowym organizmie nie trafiłyby. Mogą one przybierać postać różnych „tworów” – z włosami, skórą, gruczołami, fragmentami tkanki chrzęstnej, a nawet… zębami. Potworniaki mogą wydzielać w nadmiarze gonadotropinę kosmówkową, co może dawać fałszywie pozytywne wyniki testu ciążowego.
Niepokojące objawy
Do objawów, które powinny zachęcić do szybkiej wizyty u specjalisty, zaliczyć należy:
- wzdęcia,
- uczucie pełności,
- zaparcia,
- ból przy oddawaniu moczu lub stolca,
- nudności i wymioty,
- upławy i zaburzenia miesiączkowania,
- ból jądra,
- uczucie ciężkości w mosznie.
Wykrycie
Potworniaki wykrywa się zazwyczaj przypadkowo, np. podczas badania USG. Miejscami, gdzie najczęściej diagnozuje się takowe zmiany, są jajniki lub jądra. Potworniaki zaliczane do tzw. dojrzałych składają się przede wszystkim z komórek dojrzałych, stąd zazwyczaj uznawane są za zmiany niezłośliwe, choć, niestety, bywają wyjątki. Potworniaki niedojrzałe zbudowane są z komórek niewyspecjalizowanych, przez co zalicza się je do nowotworów złośliwych. Charakteryzują się bardzo szybkim wzrostem i skłonnością do dawania przerzutów.
Leczenie
Leczenie oparte jest na chirurgicznym usunięciu potworniaków. W przypadku odmiany złośliwej niezbędne jest zastosowanie chemioterapii.