Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) to choroba, która może występować u przedstawicieli obojga płci. U kobiet jej rozpoznawanie jest jednak bardzo ważne, ponieważ – szczególnie wtedy, gdy pacjentka nie wie o tym, że choruje – w trakcie porodu istnieje ryzyko zarażenia wirusem dziecka. Czym charakteryzuje się więc WZW C, jak można zarazić się wywołującym jednostkę wirusem i co zrobić, by zmniejszyć ryzyko zachorowania?
Spis treści:
- Wirusowe zapalenie wątroby typu C – podstawowe informacje
- Objawy WZW typu C u kobiet
- Rozpoznawanie WZW typu C
- Leczenie WZW typu C
- Zapobieganie WZW typu C
Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest chorobą wirusową, na którą co roku zapada w Polsce kilka tysięcy osób. Schorzenie przebiegać może różnie, u większości jednak chorych doprowadza do wystąpienia przewlekłego zapalenia wątroby, dlatego też bez wątpienia należy podejmować działania służące ograniczeniu ryzyka zachorowania.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C – podstawowe informacje
Zakazić się wirusem zapalenia wątroby typu C można na 3 sposoby: poprzez kontakt z krwią osoby zakażonej, poprzez kontakt seksualny oraz podczas porodu. Pierwsza z wymienionych dróg zakażenia jest najczęstsza i w przeszłości często dochodziło do zachorowania po tym, jak pacjenci mieli wykonywaną transfuzję krwi. Obecnie krew przed transfuzjami jest dokładnie badana, część zachorowań nadal stanowi jednak następstwo przebycia jakichś medycznych procedur.
WZW typu C można ostatecznie zarazić się w wielu różnych miejscach – u fryzjera, w salonie tatuażu czy gabinecie medycyny estetycznej. Dochodzić może do tego wtedy, gdy stosowane w takich czy innych jeszcze miejscach narzędzia nie są poddawane odpowiedniej sterylizacji. Chorobą można zarazić się jednak również i w domu, np. poprzez korzystanie z zabrudzonych krwią osoby chorej maszynek do golenia.
Wirusowym zapaleniem wątroby typu C można się zarazić, jak wspomniano już wcześniej, podczas kontaktów płciowych – szczególnie duże ryzyko pojawia się w przypadku stosunków pomiędzy mężczyznami. Bardzo istotnym problemem, dotyczącym tym razem kobiet, jest możliwość zarażenia dziecka przez chorującą matkę w trakcie porodu – ze względu na taką właśnie możliwość rozpoznawanie WZW typu C u kobiet jest wyjątkowo wręcz istotne.
Objawy WZW typu C u kobiet
Aspektem zdecydowanie utrudniającym rozpoznawanie choroby jest to, że objawy WZW typu C – szczególnie w początkowej fazie choroby – są bardzo niespecyficzne. U pacjentek pojawiać się może uczucie zmęczenia i obniżony nastrój, oprócz tego mogą one zmagać się z takimi dolegliwościami, jak osłabienie siły mięśniowej, świąd skóry, mdłości czy bóle brzucha. W przebiegu WZW typu C dochodzić może także do wystąpienia żółtaczki.
Warto tutaj podkreślić, że czasami choroba bywa stwierdzana całkowicie przypadkowo – zdarza się, że znaczne, związane z nią podwyższenie stężeń enzymów wątrobowych we krwi bywa wykrywane wtedy, gdy pacjentka ma wykonywane badania laboratoryjne z jakichś zupełnie innych niż podejrzenie zapalenia wątroby powodów.
Rozpoznawanie WZW typu C
Wtedy, gdy pacjentka podejrzewa u siebie możliwość zarażenia się wirusem wywołującym WZW typu C, zdecydowanie powinna ona udać się do lekarza. Specjalista zbierze wywiad dotyczący m.in. czynników ryzyka wystąpienia choroby (do których należy m.in. podejmowanie kontaktów seksualnych z przypadkowymi osobami) i w razie potrzeby skieruje pacjentkę na odpowiednie badania. W diagnostyce WZW podstawowe znaczenie mają badania serologiczne – badania krwi umożliwiają wykrycie przeciwciał anty-HCV. Warto tutaj podkreślić, że immunoglobuliny tego rodzaju pojawiają się we krwi po około 7 tygodniach od zakażenia, dlatego też jednokrotne przeprowadzenie badania może nie być wystarczające do potwierdzenia lub wykluczenia WZW typu C.
W diagnostyce istotne jest nie tylko stwierdzenie, czy pacjentka ma WZW typu C, ale i określenie stopnia zaawansowania choroby. W tym celu zlecane mogą być inne jeszcze badania, takie jak badania enzymów wątrobowych, bilirubiny czy GGTP we krwi.
Leczenie WZW typu C
WZW typu C zdecydowanie wymaga leczenia – jego zaniechanie grozi bowiem wystąpieniem u osoby chorej marskości wątroby, ale i raka wątrobowokomórkowego. Pacjentom zmagającym się z jednostką zalecane są nowoczesne leki przeciwwirusowe, których stosowanie ma na celu doprowadzenie do eliminacji wirusa z organizmu. Właściwe dobrane leczenie umożliwia ograniczenie ryzyka przejścia ostrego zapalenia wątroby w proces przewlekły.
Same leki u osób chorujących na wirusowe zapalenie wątroby typu C to jednak zdecydowanie nie wszystko – bardzo istotne są również oddziaływania pozafarmakologiczne. Osoby chore na WZW zdecydowanie powinny unikać alkoholu, który może potęgować uszkodzenie wątroby, niewskazane jest również palenie papierosów. Pacjentom zaleca się również, w razie braku odporności, szczepienie przeciwko WZW typu A i B, a także starania o utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Wirusowe zapalenie wątroby, fot. panthermedia
Zapobieganie WZW typu C
Powyżej wspomniano o szczepieniach, w przypadku WZW typu C nie ma jednak szczepionki, która zapewniałaby ochronę przed zachorowaniem. Z tego powodu chcąc ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby, należy pamiętać po prostu o pewnych zasadach. W przypadku kontaktów seksualnych zdecydowanie warto pamiętać o zabezpieczeniu (zmniejszy to ryzyko nie tylko WZW typu C, ale i innych chorób przenoszonych drogą płciową). Tak naprawdę każdy człowiek jest narażony na wystąpienie tej jednostki – zasadniczo wszyscy w końcu korzystają z usług fryzjerów czy placówek medycznych. Będąc w miejscach, gdzie istnieje możliwość kontaktu z przyrządami mającymi styczność z krwią, warto przyjrzeć się temu, czy personel prawidłowo stosuje się do niezbędnych zasad higienicznych.
