Terminem tym określa się stan, kiedy szyjka macicy jest niezdolna do utrzymania ciąży do terminu porodu. Wśród przyczyn tego schorzenia wymienia się między innymi urazy szyjki macicy – podczas porodu lub przebytych operacji ginekologicznych, zwłaszcza przeprowadzanych z mechanicznym rozszerzaniem kanału szyjki macicy, czynniki wrodzone – za najbardziej istotny uważa się wpływ dietylstilbestrolu w czasie życia wewnątrzmacicznego oraz czynniki hormonalne – wpływ może mieć relaksyna oraz przedwczesne uwolnienie prostaglandyn w czasie ciąży, co w konsekwencji powoduje obniżenie zawartości kolagenu i rozwieranie się szyjki macicy.

Objawy jakich doświadczyć może pacjentka to zwiększenie ilości wydzieliny pochwowej, plamienia oraz uczucie wzmożonego ciśnienia w podbrzuszu. Potwierdzeniem niewydolności cieśniowo-szyjkowej jest badanie ginekologiczne, w którym widoczne jest skracanie się szyjki macicy wraz z rozwieraniem jej kanału, przy nieobecności czynności skurczowej macicy. Ciężarne, u których istnieje zwiększone ryzyko niewydolności cieśniowo-szyjkowej powinny być często poddawane badaniu, szczególnie z zastosowaniem ultrasonografii przezpochwowej.
Najbardziej niebezpiecznym powikłaniem niewydolności cieśniowo-szyjkowej jest poród przedwczesny i zagrożenia z tym związane - zarówno dla matki jak i dziecka (szczególnie gdy płód jest niedojrzały).

Postępowanie lecznicze może być zachowawcze z zastosowaniem leków tokolitycznych, czyli substancji hamujących czynność skurczową macicy oraz maksymalne ograniczenie aktywności ruchowej. Najczęściej jednak wybiera się metodę leczenia operacyjnego z założeniem szwu okrężnego na szyjkę macicy. Zwykle wykonuje się to w drugim trymestrze ciąży. Szew zdejmuje się po donoszeniu ciąży, czyli po 37 tygodniu. Wcześniejsze usunięcie szwu jest konieczne, gdy pojawi się nieregularna czynność skurczowa macicy lub objawy zakażenia wewnątrzmacicznego.