Kobiety od zawsze szukają skutecznych metod, by zrzucić kilka kilogramów. Czy metformina stanowi złoty środek w walce z nadwagą? W gabinecie endokrynologicznym bądź ginekologicznym na wypowiadany przez specjalistę termin leku pacjentki często reagują z przesadzonym entuzjazmem, ponieważ preparat wykazuje zarówno wiele pozytywnych, jak i negatywnych działań. Debata w środowisku lekarskim cały czas się toczy, wielu pracowników ochrony zdrowia nie jest bowiem co do jego stosowania przekonana.
Czym jest metformina?
Jest to organiczny związek chemiczny. Diametylowa pochodna biguanidu (leki pochodne pomocne w leczeniu cukrzycy typu 2 oraz malarii). Stosowana jest jako doustny lek przeciwcukrzycowy. Jej przyjmowanie zaleca się w sytuacji, gdy pacjent cierpie na cukrzycę typu 2. Na rynku aptecznym widnieje pod wieloma nazwami handlowymi. Jeżeli lekarz uzna, że należy ją włączyć do leczenia, to lek przepisywany jest na receptę.
Jak działa metformina?
Przede wszystkim poprawia tolerancję w cukrzycy typu 2, a dokładniej wątroba zmniejsza jej wytwarzanie w wyniku hamowania glukogenezy. Hamuje także wchłanianie glukozy z dostarczanego pokarmu. Stosowanie metforminy nie powoduje hipoglikemii – dotyczy to zarówno osób borykających się z cukrzycą, jak i zdrowych, bo również takim metforminę czasem się przepisuje.
Ma ona wpływ także na korzystne stężenie lipidów we krwi. Zdarza się, że pacjenci zgłaszają zmniejszenie masy ciała, ale należy pamiętać, ze metformina to nie cudowna substancja, która odchudza. Zadbanie o regularne ćwiczenia podczas stosowania metforminy na pewno pomoże przy utracie zbędnych kilogramów, ale samo jej zażywanie nie.
Wskazania do stosowania metforminy
Podawanie metforminy stosuje się u pacjentów z niepowikłaną cukrzycą typu 2, szczególnie u osób otyłych. Dość często można się spotkać z przepisywaniem leku przez ginekologów lub endokrynologów u pacjentek, które z powodów zaburzeń hormonalnych mają problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała.
Wielotorbielowatość jajników lub niedoczynność tarczycy to jedne z chorób, przy których po serii badań i konsultacji z pacjentem lekarze decydują się na włączenie metforminy. Zazwyczaj wielotorbielowatość jajników łączy się z podwyższonym poziomem cholesterolu. Zauważono, że metformina reguluje stężenie trójglicerydów we krwi, ale nie powinno się jej traktować jak typowej statyny.
Uważaj na …
Metformina może wywoływać szereg działań niepożądanych, o czym koniecznie trzeba porozmawiać z lekarzem przed zastosowaniem preparatu. Bardzo rzadko występowała kwasica mleczanowa, ale mimo wszystko zarejestrowano ją jako działanie niepożądane przy stosowaniu metforminy. Lekarz powinien zalecić stopniowe zwiększanie dawki, jeżeli zdecyduje się na włączenie substancji do leczenia. Metformina może powodować na początku stosowania lekkie rozwolnienia lub biegunki. Część pacjentów nie toleruje leku i musi go odstawić ze względu na stale towarzyszące rewolucje żołądkowe. Metformina może hamować uczucie głodu i ssania w żołądku. Niektórzy zgłaszali dziwny smak w ustach po zastowaniu leku. Wszystkie te objawy należy omówić z lekarzem, który zadecyduje co z dalszym leczeniem. Pamiętajmy, że nie wolno robić nic na własną rękę i ściśle powinno się stosować do zaleceń lekarza.
Tabletki i suplementy, fot. panthermedia
Metformina a chudnięcie
Elementem, który zdecydowanie przyczyni się do pozbycia nadprogramowych kilogramów, jest na pewno aktywność fizyczna. Oprócz tego należy zadbać o dietę. Powinno się odstawić słodycze i słodkie napoje, włączyć w codzienny plan dnia ruch oraz jeść dużo warzyw i owoców. Osoby stosujące metformię zazwyczaj otrzymują od dietetyków lub diabetologów plan żywieniowy. Warto się do niego stosować i poczekać na efekty, nawet jeżeli nie są widoczne na początku. Istnieje wiele chorób, a także zaburzeń hormonalnych spowalniających metabolizm. Metformina może pomóc przy zrzucaniu wagi, ale na pewno samo jej zażywanie nie sprawi, że nagle zaczniemy gwałtownie chudnąć.
Stosowanie metforminy
Powinno się ją stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. Zazwyczaj należy ją zażyć w trakcie posiłku lub zaraz po nim. Pytanie: po którym posiłku? Najlepiej po większym i bardziej kalorycznym – jeżeli np. lekarz zalecił nam stosowanie metforminy dwa razy dziennie, to trzeba przeanalizować, jakie posiłki w ciągu dnia są bardziej obfite. Pacjenci przeważnie zażywają ją podczas śniadania i obiadu.
WAŻNE: Jeżeli pacjentka wybiera się do szpitala na diagnostykę hormonalną, a zażywa metforminę, to najprawdopodobniej dostanie zalecenie, by co najmniej tydzień przed wizytą w szpitalu zaprzestać brania leku. Przed ustaleniem przyjęcia do szpitala powinno się poinformować, jakie zażywa się leki i co odstawić, przy okazji taką decyzję o odstawieniu trzeba przede wszystkim skonsultować z lekarzem, który metforminę przepisał. Lek może zaburzać pewne wyniki badań, które będą wykonywane w szpitalu, dlatego bardzo ważnym jest, by dobrze się do pobytu w szpitalu przygotować.
Podsumowanie
Pamiętajmy, że przy redukcji masy ciała powinniśmy zachować rozsądek. Warto stosować się do zaleceń dietetyka, odstawić słodycze i żywość fast-food. Aktywność fizyczną rozpocząć od łatwych ćwiczeń, a wraz z postępem zwiększać intensywność. Osoby otyłe powinny bardzo uważać na stawy. Warto program ćwiczeń omówić z trenerem lub osobą doświadczoną, która wprowadzi nas w temat.
Metformina cały czas jest tematem wielu burzliwych dyskusji pomiędzy lekarzami. Naukowcy stale badają jej działanie na organizm i wykazują różne wyniki badań, nie zawsze stanowią one jednak pozytywne opinie.
Jeżeli nie mamy czasu na siłownię czy regularne zajęcia fizyczne, to warto samemu zadbać o ruch. Już sam spacer czy szybszy marsz w przypadku osób otyłych przyczynią się z pewnością do redukcji masy ciała. Ważne, by pamiętać o regularności ćwiczeń.
Metformina stosowana jest także często w stanach przedcukrzycowych przy niealkoholowym stłuszczeniu wątroby lub przy niektórych nowotworach (np. raku prostaty). Należy mieć na uwadze, że to lekarz decyduje o włączeniu jej w leczenie, a nie pacjent.
