Cykl miesiączkowy to skomplikowany proces, który regularnie zachodzi w kobiecych organizmach. Przebieg cyklu zależny jest od różnych hormonów, ogólnie zaś jego istotą jest przygotowanie organizmu do ewentualnej ciąży. Ile trwa cykl miesiączkowy, jakie są jego fazy i kiedy w trakcie cyklu przypadają dni płodne?
Spis treści:
- Cykl miesiączkowy
- Cykl miesiączkowy: jak liczyć?
- Ile trwa cykl miesiączkowy?
- Cykl miesiączkowy – hormony
- Krótki cykl miesiączkowy a tarczyca
- Cykl miesiączkowy – dni płodne
Cykl miesiączkowy
Cykl miesiączkowy zachodzi regularnie u dojrzałych płciowo kobiet – pojawia się on po pokwitaniu, zanika zaś wraz z kobiecym przekwitaniem. W jego trakcie dochodzi do dojrzewania komórki jajowej, ale i do różnorodnych zmian w obrębie błony śluzowej macicy, która ma ją przygotować ją do ewentualnego zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej.
Cykl miesiączkowy: jak liczyć?
Wiele kobiet ma różnorodne wątpliwości dotyczące tego, jak prawidłowo oszacować początek czy koniec cyklu. Teoretycznie wydawać się to może niezbyt potrzebne, w praktyce jednak wiedza taka pozwala chociażby ustalić to, kiedy u danej pacjentki przypadają dni płodne. Za pierwszy dzień cyklu uznaje się pierwszy dzień krwawienia, ostatnim jego dniem jest zaś dzień poprzedzający wystąpienie kolejnej miesiączki. Cykl rozpoczyna się więc od menstruacji (miesiączki), po której następuje faza folikularna, w której trakcie ma miejsce dojrzewanie komórki jajowej. Kolejnym etapem cyklu jest owulacja, po niej następuje zaś faza lutealna.
Ile trwa cykl miesiączkowy?
Przeciętnie cykl miesiączkowy trwa około 28 dni, jego długość bywa jednak odmienna zarówno u różnych kobiet, jak i nawet czasami u jednej pacjentki. Nieregularne cykle menstruacyjne szczególnie często spotykane są u młodych pacjentek, które dopiero co zaczęły miesiączkować, a także u tych kobiet, które wkroczyły w okres okołomenopauzalny. Okresowo występujące wahania długości cyklu miesiączkowego nie powinny wzbudzać niepokoju, skonsultować się z lekarzem warto natomiast wtedy, gdy u pacjentki nieregularne cykle miesiączkowe utrzymują się przez dłuższy czas.
Cykl menstruacyjny, fot. panthermedia
Cykl miesiączkowy – hormony
Przebieg cyklu miesiączkowego i zachodzące w trakcie niego zmiany w kobiecych organizmach uzależnione są od wydzielania kilku różnych hormonów. Największe znaczenie dla cyklu mają 4 hormony, którymi są estrogeny, progesteron, hormon luteotropowy (LH) oraz hormon folikulotropowy (FSH).
Hormon luteotropowy odpowiada m.in. za przyspieszenie dojrzewania komórki jajowej, a także za przekształcenie resztek pęcherzyka Graafa – pozostałych po owulacji – w ciałko żółte. FSH, podobnie jak LH, uczestniczy w powstawaniu ciałka żółtego, oprócz tego stymuluje on rozwój jajnikowych pęcherzyków, w których znajdują się komórki jajowe. W pierwszej fazie cyklu miesiączkowego stopniowo wzrasta stężenie estrogenów w kobiecym organizmie, czego skutkiem jest m.in. rozrost błony śluzowej macicy. Poza estrogenami istotnym hormonem jest także progesteron, który wraz z nimi przygotowuje błonę śluzową macicy do implantacji zapłodnionej komórki jajowej. W sytuacji gdy do zapłodnienia nie dojdzie, następuje gwałtowne zmniejszenie stężeń estrogenów i progesteronu, czego następstwem jest stopniowe złuszczanie błony śluzowej macicy i ostatecznie wystąpienie krwawienia miesiączkowego.
Krótki cykl miesiączkowy a tarczyca
W przebiegu zaburzeń czynności tarczycy występować może wiele różnorodnych dolegliwości, u kobiet mogą one być związane właśnie z cyklem miesiączkowym. W przypadku chociażby niedoczynności tarczycy – szczególnie nieleczonej – u pacjentek cykle miesiączkowe mogą być bardzo długie. Zdecydowanie rzadziej dzieje się tak, że nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem tarczycy prowadzą do skrócenia cyklu, ostatecznie jest to jednak możliwe.
Cykl miesiączkowy – dni płodne
Wiele pacjentek bardzo uważnie analizuje swoje cykle miesiączkowe – czynią to szczególnie kobiety starające się o dziecko, dla których istotne jest ustalenie, kiedy przypadają u nich dni płodne. Do oszacowaniu czasu ich wystąpienia konieczne jest określenie terminu owulacji, czyli uwolnienia gotowej do zapłodnienia komórki jajowej. Zazwyczaj przyjmuje się, że dni płodne to 2-3 dni przed owulacją. Dzień, w którym ma ona miejsce, oraz jeden dzień po niej. Takie zależności biorą się stąd, że długość życia komórki jajowej wynosi około 24 godziny, plemniki żyją natomiast przez 48 do 72 godzin.
