Cesarskie cięcie niejednokrotnie ratuje życie dziecku, kiedy akcja porodowa nie przebiega w prawidłowy sposób. Kolejna ciąża nie zawsze musi kończyć się cięciem. Co jednak w przypadku, gdy kolejna ciąża rozwija się w bliźnie po cesarskim cięciu?
Spis treści:
- Ciąża w bliźnie po cesarskim cięciu
- Przyczyny wystąpienia CSP
- CSP a zagrożenie dla życia
- Leczenie CSP
- Ciąża w bliźnie po cesarskim cięciu a kolejne ciąże
Ciąża w bliźnie po cesarskim cięciu (CSP, ang. Cesarean Scar Pregnancy)
Ciąża w bliźnie po cesarskim cięciu (inaczej ciąża ektopowa) polega na rozwoju zapłodnionej komórki jajowej poza błoną śluzową macicy. Głównym miejscem rozwoju ciąży pozamacicznej są jajowody, jednak coraz częściej odnotowuje się rozwój zarodka w bliźnie po cesarskim cięciu. Pierwszy literaturowy opis ciąży w bliźnie po cesarskim cięciu opublikowano w latach 70. XX wieku. Odsetek ciąż rozwijających się w bliźnie po cesarskim cięciu rośnie z roku na rok – w 2006 roku w literaturze opisano 155 przypadków, w 2011 – już 751. Szacuje się, że częstość występowania CSP wynosi ok. 1:2000, co stanowi około 0,15% ogółu pacjentek po cięciu cesarskim i około 6% wszystkich ciąży pozamacicznych u kobiet, które rodziły już metodą cięcia cesarskiego. W literaturze brak danych dotyczących związku między występowaniem CSP a czasem, jaki upłynął od cięcia. Nie wykazano również związku pomiędzy drogą zapłodnienia a wystąpieniem ciąży ektopowej w bliźnie po cesarskim cięciu – zdarzała się zarówno u pacjentek, które zaszły w ciąże po zapłodnieniu pozaustrojowym, jak i u pacjentek zachodzących w ciąże metodami naturalnymi.
Przyczyny wystąpienia CSP
Na chwilę obecną nie potwierdzono konkretnej przyczyny występowania CSP. Naukowcy i lekarze są zdania, że mechanizm implantacji ciąży w bliźnie po cięciu cesarskim oparty jest na tzw. inwazji myometrium do endometrium poprzez „mikrotubularne drogi” w bliźnie, zarówno po cięciu cesarskim, jak i po innych zabiegach chirurgicznych ingerujących w tkankę macicy. Wielu badaczy sugeruje, że przyczyną powstawania ciąży w bliźnie po cesarskim cięciu winna jest nieprawidłowa struktura blizny w macicy. W strukturze blizny niejednokrotnie można zlokalizować „niszę”, gdzie może dojść do implantacji zarodka.
Ciąża, fot. panthermedia
CSP a zagrożenie dla życia
CSP stanowi poważne zagrożenie dla życia pacjentki, stąd istotne jest wczesne jej zdiagnozowanie. Najlepszym narzędziem diagnostycznym do rozpoznawania ciąży w bliźnie po cięciu cesarskim jest ultrasonografia głowicą transwaginalną. W literaturze opisano kryteria diagnostyczne pozwalające na scharakteryzowanie rozwoju zarodka w bliźnie po cesarskim cięciu. Należy zaznaczyć, że znane są przypadki bezobjawowego rozwoju ciąży CSP, jednak istnieją również opisane przypadki pacjentek, u których pojawiły się ostre bóle podbrzusza, silne krwawienia z dróg rodnych czy nawet wstrząs hipowolemiczny. Przebieg ciąży w bliźnie po cesarskim cięciu nie jest na chwilę obecną wystarczająco poznany, choć opisane są przypadki donoszenia ciąży do 35. tygodnia. Należy jednak zaznaczyć, że większość ciąż rozwijających się w bliźnie po cesarskim cięciu przebiega bezobjawowo i ulega samoistnemu poronieniu. CSP może rozwijać się w kierunku tzw. łożyska wrośniętego.
Leczenie CSP
W literaturze opublikowano kilkadziesiąt protokołów leczniczych dotyczących postępowania z ciążą rozwijajacą się w bliźnie po cieciu cesarskim. Ostateczna decyzja dotycząca rozwoju ciąży w bliźnie powinna być podjęta indywidualnie przez lekarza prowadzącego po rozmowie z pacjentką. Wybór protokołu leczenia uzależniony jest od stanu zdrowia pacjentki i kryteriów diagnostycznych przyjętych przez lekarza prowadzącego.
Ciąża w bliźnie po cesarskim cięciu a kolejne ciąże
Kolejna ciąża po przebytej ciąży umiejscowionej w bliźnie obarczona jest wysokim ryzykiem. Pacjentkom zaleca się zazwyczaj odstęp czasowy wynoszący około 2 lat między kolejnymi ciążami. W przypadku zajścia w ciążę ważne jest zdiagnozowanie i potwierdzenie lokalizacji rozwijającego się zarodka.
