Przepuklina w ciąży jest schorzeniem dość często spotykanym – okres ciąży predysponuje do tego rodzaju zmian chorobowych. Pojawienie się przepukliny zazwyczaj jest związane z istnieniem w powłokach ciała miejsc charakteryzujących się obniżoną odpornością. Najczęstsze odmiany przepukliny u ciężarnych to (m.in. udowa, brzuszna oraz pachwinowa). Niestety jak dotąd nie odkryto skutecznej formy profilaktyki.
Spis treści:
Na popularność występowania przepukliny w okresie ciąży wpływa proces nadmiernego rozciągania powłok brzusznych skutkujący pojawieniem się przypadłości.
Ważne! Przepuklina pojawia się zwłaszcza w bliznach pooperacyjnych.
Czym jest przepuklina?
Przepukliną (rupturą) określa się uwypuklenie (wybrzuszenie) narządu lub też tkanki. Anomalia występuje w 2 odmianach: w całości bądź części poza swoje prawidłowe anatomiczne usytuowanie.
Ważne! Najpopularniejszą formą ruptury jest uwypuklenie. Bardzo łatwo ją zlokalizować poprzez samobadanie dotykiem.
Przepuklina należy do przypadłości mało dyskomfortowych:
- miejsce chorobowo zmienione jest bolesne,
- czasem dochodzi do zaburzenia funkcjonowania dotkniętego rupturą organu.
Przepuklina a ciąża
Czynnikami wpływającymi na powstanie przepukliny są wszystkie te elementy, które prowadzą do zachwiania wytrzymałości powłok brzusznych, a także stany, w trakcie trwania których następuje wzrost ciśnienia wewnątrzbrzusznego.
Ważne! Czas, w którym rozwija się płód, stanowi sytuację ułatwiającą powstanie anomalii, jaką jest przepuklina. Jednakże powikłanie to nie musi wcale występować u każdej ciężarnej.
Przepuklina w okresie ciąży objawia się w postaci uwypuklenia najczęściej:
- w okolicach pępka,
- w bliźnie po cesarskim cięciu,
- w okolicach uda,
- w pachwinie.
Ważne! Jak podają chirurdzy z Nowego Jorku w swoim opracowaniu „Managment of hernias in pregnancy”, u 58% badanych ciężarnych, u których pojawiło się schorzenie, występowała przepuklina pachwinowa.
Czynnikami predysponującymi do pojawienia się schorzenia są:
- ciąże wielokrotne,
- nadwaga,
- poddanie się w przeszłości cesarskiemu cięciu.
Przepuklina w ciąży jest wynikiem nadmiernego rozciągnięcia powłok brzusznych wskutek rozwijającego się płodu.
Ważne! Włókna kolagenowe, które tworzą tkanki miękkie pod wpływem hormonów, tracą swoją wytrzymałość. Tkanki wyścielające jamę brzuszną ulegają osłabieniu spowodowanym naciskiem.
Na wytrzymałość powłok ma wpływ także:
- wysiłek podczas wypróżnień, oddawania moczu,
- przewlekły kaszel,
- kichanie,
- zaparcia,
- nacisk macicy.
Ciężarną powinny skłonić do wizyty u lekarza symptomy w postaci wyczucia uwypukleń pojawiających się podczas śmiechu bądź kaszlu i znikające w trakcie normalnego oddechu.
Przepuklina w ciaży, fot. panthermedia
Ważne! Obecność przepukliny zazwyczaj nie wpływa na zaburzenie procesów rozwojowych znajdujących się w jamie macicy dziecka. Ponadto także przebieg porodu nie powinien być zaburzony. Bardzo rzadko konieczne jest wykonanie cesarskiego cięcia.
Rodzaje przepuklin
Przepuklina pępkowa jest najpopularniejszym typem przepukliny brzusznej. Charakteryzuje się powstaniem guzka umiejscowionego w obszarze pępka lub w miejscu pępka.
Ważne! Występuje zazwyczaj w okresie trzeciego trymestru.
Przypadłość należy do wrodzonych. Bardzo często wada jest tak znikoma, że do momentu zajścia w ciążę nie daje widocznych objawów. Rozwój ciąży i nadmierne rozciągnięcie powłok brzusznych prowadzi do osłabienia warstwy wewnętrznej mięśni brzucha i powiększenia pierścienia pępkowego.
Przepuklina pooperacyjna jest rodzajem przepukliny brzusznej. Występuje w miejscach zagojonych ran (m.in. w miejscu cesarskiego cięcia). Powiększający się w trakcie trwania ciąży obwód talii może wywołać ten rodzaj ruptury.
Przepuklina kręgosłupa (wypadnięcie dysku), objawem sugerujacym ten rodzaj przepukliny jest ból w krzyżu promieniujacy od biodra do nogi. Powoduje problemy z poruszaniem się.
Ważne! Przepuklina tego typu jest wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia.
Przepuklina pachwinowa jest wynikiem nacisku na ścianę brzucha. Charakterystycznym symptomem jest uczucie ciężkości w okolicach krocza.
Przepuklina udowa jest efektem nacisku i osłabienia kanału udowego. Powstaje w górnej części uda, w okolicy dolnej części pachwiny.
Ważne! Przybiera różną wielkość, co powoduje utrudnienie wykonywania podstawowych czynności.
Leczenie
W przypadku wystąpienia przepukliny u ciężarnej zazwyczaj stosuje się leczenie zachowawcze. Celem jest przede wszystkim zmniejszenie dyskomfortu pacjentki, jak i niedopuszczenie do pogorszenia się, czyli do jej powiększenia się samej przepukliny.
Ważne! Ciężarna jest pod stałą kontrolą. Istotne jest przestrzeganie zaleceń lekarza prowadzącego ciążę.
Przyszła mama powinna:
- nie przemęczać się,
- nie dźwigać ciężarów,
- zminimalizować aktywność fizyczną,
- do diety wprowadzić produkty przeciwdziałające zaparciom.
Ważne! Przepuklina wiąże się z bólem. Niewskazane jest w ciąży przyjmowanie leków przeciwbólowych. Można jednak skorzystać z technik relaksacyjnych.
Jako formę leczenia stosuje się opaski, które mają za zadanie zapobiegać nadmiernemu wybrzuszeniu. Nie jest to jednak popularna terapia. Niesie ona pewne ryzyko zagrożenia (brzuch nie powinien być niczym krępowany. Ponadto może powodować ból).
Ważne! Przepuklina nie jest bezwzględnym wskazaniem do przeprowadzenia cesarskiego cięcia. O tym jak zostanie zakończona ciąża, decyduje lekarz ginekolog po uwzględnieniu opinii chirurga.
Jedynie zabieg operacyjny może usunąć przepuklinę. Istnieją 2 sposoby leczenia:
- klasyczna,
- laparoskopowa.
Operację zaleca się dopiero po urodzeniu dziecka. Najlepiej 3 -6 miesięcy po porodzie, gdy organizm kobiety się zregeneruje. W przypadku, gdy przepuklina powoduje szereg uciążliwych objawów i utrudnia funkcjonowanie, operacje przeprowadza się w czasie drugiego trymestru ciąży. W pozostałych okresach rozwoju płodu operacje nie są wskazane, istnieje bowiem ryzyko jego uszkodzenia bądź wywołania przedwczesnego porodu.
Ważne! Im wcześniej rozpoznana przepuklina, tym mniejsze prawdopodobieństwo jej uwięźnięcia, które może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.