Operacja usunięcia macicy to poważna ingerencja w organizm kobiety. Macica jest narządem, który nie tylko bierze udział w rozwoju płodu, ale również w zapewnieniu prawidłowej gospodarki hormonalnej. Jakie są wskazania do przeprowadzenia operacji? Czym skutkuje usunięcie macicy?
Spis treści:
Macica – budowa
Macica jest jednym z żeńskich narządów rozrodczych pełniącym kluczową rolę w procesie rozmnażania. W macicy zagnieżdża się zapłodniona komórka jajowa, to właśnie tutaj dochodzi do rozwoju zarodka. Macica łączy się z pochwą i jajowodami. Pomimo swoich niewielkich rozmiarów jest w stanie kilkanaście razy zwiększyć swoją objętość, aby umożliwić prawidłowy rozwój zarodka. W budowie anatomicznej macicy wyróżnia się tzw. szyjkę, cieśń, trzon i dno macicy.
Zazwyczaj macica ma około 7 centymetrów długości i 4 szerokości, a jej grubość dochodzi do 2,5 centymetra. Szyjka macicy odgrywa istotną rolę w procesie zapłodnienia, ponieważ tą drogą plemniki dostają się do komórki jajowej. Śluzówka macicy zmienia się w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego. Tuż za szyjką macicy umiejscowiona jest tzw. cieśń, czyli kilkumilimetrowe przewężenie, które oddziela szyjkę od trzonu macicy. Trzon macicy stanowi jej największą część, w jego obrębie znajduje się tzw. jama macicy. Najgłębiej zlokalizowaną częścią macicy jest tzw. dno macicy.
Choroby macicy – skutki
Choroby macicy dotykają wielu kobiet, często rozwijają się powoli, nie dając oczywistych objawów, które sugerowałyby, że dzieje się coś niepokojącego. Do najczęstszych chorób macicy zalicza się tyłozgięcie macicy, polipy macicy, umiejscowione w szyjce (tzw. polipy szyjkowe) lub w jamie macicy (tzw. polipy endometrialne), rak endometrium (jeden z najczęściej rozpoznawanych nowotworów u kobiet), przerost błony śluzowej macicy (nadmierne pogrubienie śluzówki), mięśniaki macicy (łagodne guzy rozwijające się najczęściej w trzonie macicy).
Nieleczone choroby macicy mogą doprowadzić do szeregu problemów zdrowotnych, których konsekwencje bywają naprawdę poważne. W skrajnych przypadkach lekarz może zdecydować o konieczności operacyjnego usunięcia macicy.
Histerektomia – przyczyny, leczenie, powrót do zdrowia ,fot. panthermedia
Operacja usunięcia macicy
Jedną z przyczyn, dla których kobiety kierowane są na operację usunięcia macicy, są nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych wywołane mięśniakami, rozrostami błony śluzowej, nowotworami szyjki czy trzonu macicy. Operacja może polegać na usunięciu samej macicy lub usunięciu macicy z przydatkami, tj. trzonem, szyjką, jajnikami i jajowodami.
Niepokojącym objawem, który powinien skłonić każdą kobietę do jak najszybszego odwiedzenia gabinetu ginekologicznego są właśnie krwawienia z dróg rodnych. Wśród przyczyn takiego stanu wymienia się np. mięśniaki, które powodują nie tylko bardzo obfite miesiączki, ale w ten sposób mogą przyczynić się do powstawania niedoborów żelaza. Mięśniaki często powodują ucisk odbytnicy czy pęcherza moczowego, co stanowi dodatkowe wskazanie do ich usunięcia.
W sytuacji, gdy mięśniaki powiększają się szybko, a tym bardziej, gdy wyniki badań wskazują podłoże nowotworowe mięśniaków, należy rozważyć decyzję o operacji. Alternatywą przed usunięciem całej macicy jest tzw. embolizja mięśniaków, jednak nie zawsze jest skuteczna.
Wskazaniem do przeprowadzenia operacji usunięcia macicy są również guzy jajników, które późno rozpoznane stanowią istotne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Operacja przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym, może być wykonana laparoskopowo lub przez pochwę. Po operacji pacjentkę obowiązuje dwudniowa ścisła dieta, a następnie kontrola lekarska w siódmej dobie po operacji. W przypadku, gdyby doszło do komplikacji (np. zakażenia, nietrzymania moczu czy niedrożności jelit) lekarz zdecyduje o formie leczenia.
Po operacji następuje okres rekonwalescencji, który trwa około miesiąca. Usunięcie macicy jest niezwykle poważną operacją. Zazwyczaj większość kobiet, które poddawane są operacji tego typu, są chore na nowotwory narządu rodnego.
Usunięcie macicy – co dalej?
Po operacji usunięcia macicy niezbędne jest wdrożenie hormonalnej terapii zastępczej. Poziom hormonów płciowych musi zostać uzupełniony. W przypadku usunięcia macicy wraz z przydatkami hormonalna terapia zastępcza opiera się na suplementacji estrogenu. Badania wskazują, że u niewielkiego odsetka kobiet, które poddały się usunięciu macicy, a następnie suplementowały hormony, dochodziło do zwiększenia ryzyka zachorowania na raka piersi. Mimo to lekarze zalecają nie rezygnować z terapii hormonalnej, która pozwala uniknąć typowych dla menopauzy problemów, takich jak uderzenia gorąca, zmiany skórne. Rekonwalescencja po operacji trwa do około ośmiu tygodni. Kluczowe jest przestrzeganie terminów wizyt kontrolnych, które pozwolą zweryfikować, jak goją się rany i czy nie doszło do komplikacji pooperacyjnych.
