Atrofia pochwy to choroba, której głównym objawem jest zapalenie błony śluzowej pochwy. Układ hormonalny, który zmienia się z wiekiem, odpowiada za regulację pracy narządów płciowych, a problemy pojawiające się wraz z obniżeniem stężenia hormonów mogą skutkować m.in. atrofią.
Spis treści:
- Czym jest atrofia?
- Estrogen, czyli niezwykle ważny hormon
- Objawy atrofii pochwy
- Czy atrofię pochwy należy leczyć?
- Jak diagnozować atrofię? Jak ją leczyć?
Czym jest atrofia?
Atrofia pochwy to choroba znana również jako zanikowe zapalenie błony śluzowej pochwy. Błona śluzowa w pochwie zbudowana jest z nabłonka wielowarstwowego płaskiego, nierogowaciejącego, a jej główną rolą jest funkcja ochronna. Na pojawienie się atrofii ma wpływ stopniowe obniżanie stężenia hormonów, w tym głównego kobiecego hormonu, czyli estrogenu. Stąd atrofia dotyka przede wszystkim kobiet w okresie menopauzy. Co ciekawe, lekarze wskazują, że atrofia może dotykać nawet co drugą kobietę będącą w okresie menopauzy. Ważny jest jednak fakt, że lekarze diagnozują również atrofię u coraz młodszych pacjentek, co związane jest z zaburzeniami hormonalnymi. Atrofia u młodszych pacjentek pojawia się również na skutek usunięcia jajników, zabiegów ginekologicznych, połogu czy nawet u kobiet, które stosują antykoncepcję hormonalną. Atrofia pochwy diagnozowana jest również u kobiet, które mają problemy z odżywianiem. U kobiet, u których stwierdzono anoreksję, często diagnozuje się współtowarzyszącą atrofię pochwy.
Estrogen, czyli niezwykle ważny hormon
Estrogen, czyli jeden z głównych hormonów kobiecych odpowiada nie tylko za regulację cyklu hormonalnego, ale odpowiada również za utrzymanie elastyczności i odpowiedniego nawilżenia pochwy. Dzięki zapewnieniu odpowiedniego nawilżenia nabłonek wyścielający pochwę jest odpowiednio elastyczny. Dodatkowo wysokie stężenie estrogenu wpływa pozytywnie na dostarczenie krwi do tkanek pochwy. Dzięki temu pochwa chroniona jest przed infekcjami bakteryjnymi. Niestety, zaburzenia w syntezie estrogenu oraz spadek jego stężenia powodują, że nabłonek pochwy staje się cieńszy i delikatniejszy, a to wpływa na możliwość częstszych infekcji bakteryjnych.
Objawy atrofii pochwy
Do najczęściej zgłaszanych objawów atrofii pochwy zalicza się:
- problemy z elastycznością ścian pochwy, co powoduje dyskomfort w trakcie zbliżeń intymnych,
- silne swędzenie miejsc intymnych,
- uczucie pieczenia sromu,
- ból w trakcie stosunku,
- zwężenie przedsionka pochwy,
- pojawiające się plamienia, zwłaszcza po stosunku,
- nieprzyjemna suchość warg sromowych,
- zapalenie sromu, któremu towarzyszą pieczenie i swędzenie,
- problemy z trzymaniem moczu,
- krwiomocz,
- upławy,
- stopniowa utrata owłosienia łonowego,
- nawracające stany zapalne miejsc intymnych związane ze zmianami pH,
- znaczna utrata libido.
Atrofia pochwy, fot. panthermedia
Czy atrofię pochwy należy leczyć?
Nieleczona atrofia pochwy powoduje, że kobieta narażona jest na częstsze występowanie infekcji intymnych zarówno bakteryjnych, jak i grzybiczych. Stan zapalny wywołany przez mikroby może wywoływać atrofię z zapaleniem pochwy i sromu. W przypadku braku podjęcia leczenia może dojść do zakażenia dróg moczowych (np. zapalenia pęcherza czy zapalenia cewki moczowej). Co ważne, brak wdrożenia leczenia może wpłynąć negatywnie na cały układ rozrodczy, powodując m.in. przesunięcie macicy, przesunięcie odbytnicy czy nawracające zakażenia dróg rodnych.
Jak diagnozować atrofię? Jak ją leczyć?
Diagnozę stawia lekarz ginekolog, który określa stan wydzieliny z pochwy, ocenia barwę ścian pochwy. Następnie pobiera cytologię. W oparciu o wywiad lekarski i wyniki badań lekarz ginekolog dobiera indywidualne leczenie.
Najczęściej stosowane metody leczenia oparte są na stosowaniu kremu z estrogenem. Leczenie miejscowe powoduje nawilżenie pochwy i jej uelastycznienie. Dodatkowo zaleca się stosowanie globulek dopochwowych, które również – dzięki zawartości estrogenu – pozytywnie wpływają na stan nabłonka pochwy. Rekomenduje się również produkty zawierające kwas hialuronowy (żele, globulki), który wykazuje właściwości regeneracyjne i kojące. Krążki estrogenowe, które umieszcza się w pochwie, również sprawdzają się w leczeniu, ponieważ dzięki stopniowemu uwalnianiu estrogenu delikatnie wpływają na odbudowę nabłonka. Istnieją także leki doustne zawierające estrogeny roślinne. Inne sposoby leczenia to stosowanie fitoestrogenów, leczenie laserowe (poprawia unaczynienie błony śluzowej), zastosowanie hormonalnej terapii zastępczej i stosowanie lubrykantów.
Nieleczona atrofia powoduje nie tylko dyskomfort. Może skutkować pogłębieniem i nasileniem objawów. Pamiętajmy, że skuteczne leczenie musi być poprzedzone wizytą u lekarza ginekologa.
